10 ข้อคิดอิสลามเพื่อชีวิตที่ดีกว่า
การดำเนินชีวิตในโลกปัจจุบันเต็มไปด้วยความท้าทายและความกดดัน การยึดมั่นในหลักการของอิสลามจะช่วยให้เรามีทิศทางที่ชัดเจนและจิตใจที่สงบ วันนี้เราจะมาร่วมกันเรียนรู้ 10 ข้อคิดจากอิสลาม ที่จะช่วยให้ชีวิตของเราดีขึ้นทั้งในดุนยาและอาคิเราะห์ อินชาอัลลอฮ์.
1. เริ่มต้นวันด้วยบิสมิลลาฮ์
การกล่าว “บิสมิลลาฮิรเราะห์มานิรเราะฮีม” ก่อนเริ่มทำสิ่งใดเป็นการขอความช่วยเหลือจาก Allah และทำให้กิจกรรมของเรามีบารอกะฮ์ (ความจำเริญ) ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน การเรียน หรือแม้แต่การรับประทานอาหาร.
2. รักษาการละหมาด 5 เวลา
ละหมาดคือเสาหลักของอิสลามและเป็นกุญแจสำคัญสู่ความสงบในหัวใจ ท่านนบี ﷺ กล่าวว่า:
“การละหมาดคือสิ่งแรกที่จะถูกสอบถามในวันกิยามะฮ์”
เมื่อเราใส่ใจละหมาด ชีวิตย่อมมีระเบียบและได้รับการปกป้องจากความชั่ว.
3. มีตะวักกุล (ความไว้วางใจใน Allah)
ชีวิตไม่ใช่ทุกอย่างที่เราควบคุมได้ แต่เราสามารถมอบความหวังและความไว้วางใจไว้ที่ Allah หลังจากลงมือทำดีที่สุดแล้ว อัลลอฮ์ทรงตรัสอัลกุรอานไว้ว่า:
وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ
“และผู้ใดมอบหมายต่ออัลลอฮ์ พระองค์ก็เพียงพอสำหรับเขา” (อัฏเฏาะลาก 65:3)
4. พูดความจริงและรักษาสัจจะ
การพูดความจริงนำไปสู่ความดี และความดีนำไปสู่สวรรค์
“จงยึดมั่นในความจริง แม้จะเป็นเรื่องยาก” ท่านนบี ﷺ กล่าวว่า:
عَلَيْكُمْ بِالصِّدْقِ، فَإِنَّ الصِّدْقَ يَهْدِي إِلَى الْبِرِّ، وإِنَّ الْبِرَّ يَهْدِي إِلَى الْجَنَّةِ، ومَا يَزَالُ الرَّجُلُ يَصْدُقُ ويَتَحَرَّى الصِّدْقَ حَتَّى يُكْتَبَ عِنْدَ اللَّهِ صِدِّيقًا، وإِيَّاكُمْ والْكَذِبَ، فَإِنَّ الْكَذِبَ يَهْدِي إِلَى الْفُجُورِ، وإِنَّ الْفُجُورَ يَهْدِي إِلَى النَّارِ، ومَا يَزَالُ الرَّجُلُ يَكْذِبُ ويَتَحَرَّى الْكَذِبَ حَتَّى يُكْتَبَ عِنْدَ اللَّهِ كَذَّابًا. مُتَّفَقٌ عَلَيْهِ
ความว่า: “พวกท่านทั้งหลายจงยึดมั่นในความสัตย์จริง เพราะความสัตย์จริงนั้นจะนำพาไปสู่ความดี และความดีจะนำพาไปสู่สวนสวรรค์ ผู้ใดก็ตามที่มีความสัตย์จริง และใฝ่หาความสัตย์จริง เขาจะได้รับการบันทึก ณ ที่อัลลอฮฺว่าเป็นผู้ที่ยึดมั่นในความสัตย์จริง และพวกท่านทั้งหลายจงพึงระวังการโกหก เพราะการโกหกนั้นจะนำพาไปสู่ความชั่วร้าย และความชั่วร้ายจะนำพาไปสู่ไฟนรก ผู้ใดก็ตามที่ชอบโกหก และฝักใฝ่การโกหกอยู่เป็นนิจ เขาก็จะถูกบันทึก ณ ที่อัลลอฮฺว่าเป็นจอมโกหก”
เศาะฮีหฺ อัลบุคอรียฺ : 6094 , เศาะฮีหฺ มุสลิม : 2607
นี่คือหลักคิดที่ทำให้ชีวิตมีเกียรติและมีความน่าเชื่อถือ.
5. ขอบคุณ (ชุโกร) ในสิ่งที่มี
การกล่าว อัลฮัมดุลิลลาฮ์ ในทุกสภาพจะทำให้หัวใจสงบและมองโลกในแง่ดี อัลลอฮ์ทรงสัญญาว่า:
وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ ۖ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِى لَشَدِيدٌۭ ٧
ความว่า: และจงรำลึกขณะที่พระเจ้าของพวกเจ้าได้ประกาศว่า หากพวกเจ้าขอบคุณ ข้าก็จะเพิ่มพูนให้แก่พวกเจ้า และหากพวกเจ้าเนรคุณ แท้จริงการลงโทษของข้านั้นสาหัสยิ่ง (อิบรอฮีม 14:7)
6. อดทน (ศ็อบร) ต่อบททดสอบ
บททดสอบคือส่วนหนึ่งของชีวิต อัลลอฮ์ทรงตรัสในอัลกุรอานว่า:
فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا * إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا
“ฉะนั้นแท้จริงหลังจากความยากลำบากก็จะมีความง่าย *แท้จริงกับความยากลำบากย่อมมีความง่ายดาย” (อัชชัรห์ 94:5-6)
คำอธิบายจาก มุฟัสสิร (นักตัฟซีร) เกี่ยวกับความหมายของอายะฮ์นี้ มาดูทีละส่วน:
เนื้อหาที่มุฟัสสิรอธิบาย
لن يغلب عسر يسرين = “ความยากหนึ่งไม่อาจเอาชนะความง่ายสองอย่างได้”
นี่คือประโยคสรุปจากการวิเคราะห์โครงสร้างไวยากรณ์ของอาหรับในอายะฮฺนี้.
เหตุผลที่ให้
- อัล-อุสร (العسر) ในอายะฮฺนี้ถูกกล่าวถึงสองครั้ง ด้วยรูป “المعرفة” (มี أل) ซึ่งเป็น นิยาม (definite) → ตามหลักภาษาอาหรับ ถ้าคำที่มี أل ถูกกล่าวซ้ำ คำที่สองหมายถึงคำเดิม ไม่ใช่สิ่งใหม่
➤ ดังนั้น “العسر” ครั้งที่สอง = ความยากครั้งแรก (เป็นเรื่องเดียวกัน ไม่ใช่สองเรื่อง) - อัล-ยูสร (يسرا) ในอายะฮฺนี้ถูกกล่าวถึงสองครั้ง ในรูปนكرة (ไม่มี أل) → ตามหลักภาษาอาหรับ ถ้าคำเป็นنكرةแล้วถูกกล่าวซ้ำ คำที่สองถือว่าเป็นสิ่งใหม่
➤ ดังนั้น “يسرا” ครั้งแรก ≠ “يسرا” ครั้งที่สอง (เป็นสองความง่าย ไม่ใช่อันเดียวกัน).
การอดทนจะทำให้เราแข็งแกร่งและได้รับผลตอบแทนจากอัลลอฮ์.
7. ทำความดีต่อผู้อื่น
อิสลามสอนให้เราช่วยเหลือและมีเมตตาต่อเพื่อนมนุษย์ เพราะการทำดีไม่ได้ทำให้เราขาด แต่กลับเพิ่มบารอกะฮ์ในชีวิต.
8. หลีกเลี่ยงสิ่งหะรอม
การละเว้นสิ่งต้องห้ามจะทำให้ชีวิตสะอาดและได้รับการปกป้องจากปัญหามากมาย จำไว้ว่าทุกสิ่งที่ อัลลอฮ์ห้ามล้วนมีเหตุผลเพื่อประโยชน์ของเราเอง.
9. แสวงหาความรู้
ท่านนบี ﷺ กล่าวว่า:
طَلَبُ العِلْمِ فَرِيْضَةٌ عَلَىْ كُلِّ مُسْلِمٍ رواه ابن ماجه
“การแสวงหาความรู้เป็นหน้าที่ของมุสลิมทุกคน” (รายงานโดยอิบนิมาญะฮ์)
ความรู้ทำให้เรามีวิจารณญาณและดำเนินชีวิตได้อย่างถูกต้องตามหลักศาสนา.
และอธิบายความหมายของ “ฟะรีเฎาะฮ์ (สิ่งจำเป็น)” ในที่นี้ว่า หมายถึง ความรู้ที่ทำให้ศาสนาของตนสมบูรณ์ ไม่ใช่ว่าต้องเรียนทุกสาขาวิชาที่มีในโลก แต่ต้องเรียนในสิ่งที่ ทำให้การปฏิบัติศาสนกิจถูกต้อง
สรุปใจความทีละส่วน
- หะดีษนี้มีหลักฐานสนับสนุนหลายแห่ง (شواهد تدل عليها)
หมายความว่า ถึงแม้ว่าตัวหะดีษจะมีปัญหาในสายรายงาน แต่แนวคิดในหะดีษนี้ได้รับการยืนยันจากหลักฐานอื่น ๆ เช่น อายะฮ์และหะดีษที่สั่งให้มุสลิมเรียนรู้ศาสนา.
- คำว่า “ฟะรีเฎาะฮ์” (فريضة) หมายถึงอะไร?
อธิบายว่า คำว่า ฟะรีเฎาะฮ์ (สิ่งจำเป็น) ในหะดีษนี้ หมายถึง ความรู้ที่ทำให้ศาสนาของคน ๆ นั้นดำรงอยู่ได้ (يقوم به دين الإسلام)
➤ ไม่ใช่วิชาทางโลกทุกแขนง แต่คือสิ่งที่ ต้องรู้เพื่อปฏิบัติศาสนาอย่างถูกต้อง.
3. อะไรคือสิ่งที่มุสลิมต้องเรียนรู้แบบฟัรฎุอัยน์?
- รู้จักเตาฮีด → ว่า ฮัลลอฮ์ คือผู้สมควรถูกเคารพสักการะเพียงพระองค์เดียว.
- รู้ว่าชิริก (การตั้งภาคี) เป็นสิ่งต้องห้าม.
- วิธีละหมาดอย่างถูกต้อง.
- วิธีจ่ายซะกาต (ถ้ามีทรัพย์ถึงเกณฑ์).
- วิธีถือศีลอด.
- วิธีทำฮัจญ์ (ถ้ามีความสามารถ).
➤ สิ่งเหล่านี้คือ ฟัรฎุอัยน์ (ภาระส่วนบุคคล) ที่ มุสลิมทุกคนต้องเรียนรู้.
4. สิ่งที่เกินจากนี้เป็นฟัรฎูกิฟายะฮ์
เช่น ความรู้ลึกด้านฟิกฮ์ ซีเราะฮ์นบี ตัฟซีร อัลหะดีษ เพื่อเป็นนักวิชาการ (อุลามาอ์)
➤ หมายถึง ถ้ามีบางคนทำ หน้าที่ก็เพียงพอสำหรับส่วนรวม แต่ถ้าไม่มีใครทำ ทั้งสังคมมีบาป.
10. ทำดุอาอ์อย่างสม่ำเสมอ
ดุอาอ์คืออาวุธของมุสลิม และเป็นการแสดงถึงการพึ่งพาอัลลอฮ ทุกครั้งที่มีปัญหา, ทุกครั้งที่มีความสุข, จงยกมือวิงวอนต่อพระองค์.
وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ
ความหมาย:“และพระเจ้าของพวกเจ้าตรัสว่า จงวิงวอนขอต่อข้า ข้าจะตอบรับแก่พวกเจ้า แท้จริงบรรดาผู้โอหังต่อการเคารพภักดีแก่ข้านั้น จะเข้าไปอยู่ในนรกอย่างต่ำต้อย”
وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ ۖ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ
ความหมาย:“และเมื่อบ่าวของข้าถามเจ้าถึงข้าแล้วก็ (จงตอบเถิดว่า) แท้จริงข้านั้นอยู่ใกล้ ข้าจะตอบรับคำวิงวอนของผู้ที่วิงวอน เมื่อเขาวิงวอนต่อข้า ดังนั้น พวกเขาจงตอบรับข้าเถิด และจงศรัทธาต่อข้า เพื่อว่าพวกเขาจะได้อยู่ในทางที่ถูกต้อง”
สรุป
ทั้ง 10 ข้อคิดนี้เป็นแนวทางที่เรียบง่ายแต่ทรงพลัง หากเรานำไปปฏิบัติ ชีวิตของเราจะเปี่ยมไปด้วยความสงบ ความหมาย และความสำเร็จที่แท้จริง อินชาอัลลอฮ์.